Met alle concurrentie is het voor een wijnmaker ontzettend belangrijker dat zijn/haar wijn direct in het oog springt. Niet alleen met een chique, artistiek of grappig etiket, maar ook met fancy prijzen en medailles. Je komt dus vaak volgehangen wijnflessen tegen. Maar hoe exclusief zijn die prijzen en wat zeggen ze over de kwaliteit? Hebben we voor je uitgezocht!
Goud...
Een gouden medaille klinkt natuurlijk heel goed. Dat moet dan toch een topper van een wijn zijn? Maar een gouden medaille voor wijn is heel anders dan bijvoorbeeld bij de Olympische spelen. Daar is de winnaar van de gouden medaille dat jaar de allerbeste op een specifiek sportonderdeel. Bij wijn gaat dat net even anders...
Heel veel goud...
Vaak vallen namelijk héél veel wijnen in de prijzen. Sterker nog, heel veel wijnen winnen dan ook een gouden medaille. Kijk maar eens naar de resultaten van drie bekende wedstrijden hieronder:
Concours Mondial de Bruxelles: In 2022 waren er 7300+ inschrijvingen uit bijna 40 landen. Alleen de top 5 bekroonde landen waren al goed voor 1666 medailles.
Decanter World Wine Awards: in 2022 werden er 18,244 geproefd uit 54 landen. 250 internationale juryleden hebben dat in twee weken voor elkaar gekregen. De resultaten waren 50 'Best in Show', 163 Platinum, 678 Goud, 5900 Zilver en 8074 Brons.
International Wine Challenge: In 2022 werden 'duizenden' wijnen geproefd. We hebben helaas niet kunnen vinden hoeveel het precies waren. Maar we weten wél hoeveel er in de prijzen zijn gevallen. In totaal hebben zo'n 7000 wijnen een onderscheiding ontvangen, waarvan bijna 4300 medailles: 317 Goud, 1731 Zilver en 2250 Brons.
Een wedstrijd waarbij bijna iedereen in de prijzen valt is niet zo geloofwaardig, maar dat gebeurt dus wel. Om een beetje het kaf van het koren te scheiden, hebben de OIV (Organisation Internationale de la Vigne et du Vin) en IOA (International Oenologists' Association) een handreiking opgesteld. Daarin staat dat maximaal 30% van de aanmeldingen bij een wedstrijd een bekroning mogen krijgen. Stel je voor dat 30% van de Olympische sporters een medaille in de wacht slepen!
Wanneer krijgt een wijn een prijs?
Krijg je dan echt zomaar een medaille? Nee dat ook zeker niet! Bij veel (grote) wedstrijden gaat dat echt wel heel zorgvuldig. Bij de Decanter World Wine Awards jureren ze bijvoorbeeld in drie rondes:
Ronde 1: De juryleden - vaak een heel leger aan experts, verdeeld over verschillende panels - beginnen uiteraard met de wijnen blind te proeven. Daarna worden de winnaars van zilveren en gouden medailles opnieuw geproefd, en de gouden medaille daarna nóg een keer. Allemaal om zo consistent mogelijke reviews te krijgen.
Ronde 2: De gouden medailles worden nogmaals geproefd, maar nu weten de juryleden uit welk land ze komen, de regio, gebruikte druiven, jaargang en prijs. De beste wijnen worden 'gepromoveerd' tot Platinum. Wijnen die minder dan €15,- kosten, krijgen de 'Value Platinum' medaille (dat is natuurlijk helemaal in ons straatje!).
Ronde 3: De laatste ronde gaat om het toekennen van de 'Best in Show' medailles. Alle Platinum wijnen worden nogmaals geproefd om tot de beste wijnen van de wedstrijd te komen.
Een rigoureus proces toch? De toppers worden in totaal 5 keer geproefd, door verschillende jurypanels. Je weet dan in ieder geval dat de winnaars écht in de smaak vielen bij experts. Andere wijnwedstrijden hebben vaak een soortgelijke aanpak, al is dit wel één van de meest uitgebreide.
Hoe objectief is zo'n oordeel?
De experts gaan dus echt wel serieus te werk. Maar hoe objectief kunnen zij eigenlijk beoordelen? Van 2011 tot 2013 is uitgebreid onderzoek gedaan naar wijnwedstrijden in de Beaujolais. Het onderzoek had twee doelen; de eerste was achterhalen of de volgorde van het proeven invloed had op de beoordeling van juryleden.
Hiervoor werd een wijn als eerste én als een-na-laatste geschonken tijdens een proefonderdeel. De juryleden wisten daar zelf niks van en waren in de veronderstelling dat ze allemaal verschillende wijnen voor zich hadden. Wat bleek? De wijn scoorde significant beter op de een-na-laatste positie. De kans op een medaille bleek 40-90% groter dan wanneer de wijn als eerst geproefd werd. Wat een verschil! Bij latere edities waren de verschillen flink kleiner door betere standaarden voor het jureren.
Smaakt een prijswinnende wijn ook beter?
Tweede doel van het onderzoek was kijken of de prijswinnende wijnen van die wedstrijden ook bij consumenten de voorkeur hadden. Ze schotelden een consumentenpanel daarvoor steeds twee wijnen voor om blind te proeven; één met en één zonder medaille. Deze moesten ze een score geven.
De resultaten lieten bij de verschillende wijnparen geen significante voorkeur zien voor de prijswinnende wijn. Maar wanneer de onderzoekers alle resultaten (van alle wijnparen) samenvoegden, kwam er wél een lichte voorkeur voor wijnen met medailles uit. Beetje verwarrend misschien, maar ook eerdere onderzoeken lieten weinig relatie zien tussen de oordelen van experts en van gewone consumenten. Een prijswinnende wijn wordt dus niet persé 'lekkerder' gevonden.
Kostenpost of snel marketingmiddel?
Een uitgebreide wedstijd, met vakjury, duizenden wijnen én (digitale) medailles kan natuurlijk niet gratis georganiseerd worden. Een wijnmaker moet zich daarom vaak inkopen. Daarmee zijn de wedstrijden (en prijzen) ook een verdienmodel voor de organisatoren. Die kosten kunnen best een drempel vormen voor wat kleinere wijnmakers. Maar levert het ze ook wat op?
In 2019 en 2020 hield de Concours Mondial Bruxelles (ze noemen zichzelf de Verenigde Naties van kwaliteitswijn) een enquête onder grote retailers, supermarktketens en wijnmakers om te zien of prijzen en medailles op etiketten ook echt effect hebben op de beslissing van consumenten. Je raad het al, natuurlijk hebben ze dat!
Consumenten lijken veel vertrouwen te halen uit medailles van bekende wijncompetities. Eén van de bevraagde retailers zei dat bekroonde (en bestickerde) wijnen 20x beter verkopen. Een wijnmaker gaf aan dat zijn wijnen 20-30% beter verkopen met een medaille op het etiket. Vooral minder bekende producenten zien het als een belangrijke (en relatief goedkope) marketingtool om nieuwe kopers en importeurs aan te trekken.
En als dit soort wijnen beter verkopen, kan er ook een hogere prijs voor gevraagd worden. Een recent onderzoek schat in dat wijnmakers zonder consequenties hun prijzen met 13% kunnen verhogen als er een medaille op het etiket staat. En gouden medailles hebben logischerwijs nog wat meer impact dan zilver of brons. Genoeg redenen om aan zo'n wedstrijd mee te doen, toch?
Onze conclusie
"All that is gold does not glitter". Oftewel, laat je niet verblinden door al het zilver en goud! Medailles zijn lang niet zo exclusief als de termen misschien doen vermoeden. Maar zeker bij grote en bekende wijnwedstrijden geven ze wel een prima indicatie van kwaliteit. Vaar er niet blind op, maar gebruik het juist als hulpmiddel. Bedenk je wel: uiteindelijk gaat het vooral om jouw smaak. Beoordelingen van experts (of hobbyisten zoals wij) geven je een goede richting, maar ga vooral lekker proeven!
Op een etiket vind je nog veel meer dan alleen prijzen en medailles. Hulp nodig bij het ontcijferen daarvan? Lees ons 4-stappenplan bij wijnetiketten lezen.
Comments